Şu bir gerçek ki Allah kitabını insanlar için kolaylık olsun diye göndermiştir. Hayatı zorlaştırmak, bozmak ve yeni çıkmazlar yaratmak için değil.
Kuran cezalar konusunda yani işlenen suçlara karşılık denklik ile hareket eder.
Yani ‘kazandıklarına karşılık-kazandıkları oranda bir ceza’ ilkesi ile gider. Ve bunu uygulamaya koyarken de çekinmez. (Yunus 27)
Bu yazımızda ele alacağımız konu hırsızlığın cezası olarak anlatılan EL KESME olacaktır.
Maide suresinin 38. Ayetine baktığımız zaman ki bu ayetin hırsızın elinin kesilmesini emrettiği ayet olduğu söylenir.
قطع – أَيد
KATAA ve EYD fiilleri konunun anlaşılması için kilit iki kavram olarak karşımıza çıkıyor. Önce EYD kavramına bakalım
أَيد EYD kelimesi EL anlamına gelmekte ve Kuran bu kelimeyi hem gerçek anlamda hem de mecaz anlamda kullanmaktadır. Maide 38 de EYD kelimesine baktığımızda çoğul olarak yani ELLERİNİ olarak görmekteyiz. Arapçada أَيْد çoğul yani en az üç için kullanıldığından ve bir insanın ikiden fazla kolu olamayacağından yola çıkarak buradaki ELLERİNİ kelimesinin mecaz olduğunu söyleyebiliriz. Ayetteki el kelimesinin mecaz olduğu ile ilgili başka delillerde bulunmaktadır, fakat çok uzatmamak adına bununla yetiniyoruz.
Şimdi de قطع KATAA fiiline bakalım.
Ayette geçen ve Türkçeye kesmek olarak çevrilen kelime قطع KATAA’dır. Bu kelime KESMEK anlamına gelse de kuranda fiziksel kesmek anlamında kullanılmaz. Ankebut 29, Vakıa 33, Hakka 46, Rad 25… ayetleri buna örnek olarak verilebilir.
Bir bütün olarak KATAA ya baktığımızda kastın fiziksel kesme değil, mecazi olan güç, yol vs. kesmek olduğunu görüyoruz. Ne yazık ki bu kavrama dikkatsizlikten olsa gerek ki KATTAA olan fiziki kesme manası verilmiş.
Yani Kuran da fiziksel kesme olarak keçen kavram KATAA değil KATTAA kavramıdır.
Özellikle fiziksel müdahale – kesme olarak geçen ayetler KATTAA ile gelmektedir.
Örnek verecek olursak, Yusuf 31 de Yusuf’a hayran olan kadınların ellerini kestiği…
Araf 124 de ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama kesip hepinizi asacağım… Olarak geçmekte.
O halde maide 38. Ayette geçen kavramın elin kesilmesi, çizilmesi ya da koparılması olan KATTAA olmayışı ve ayette geçen kelimenin mecazi kesme olan ayırma, engel olma oluşu, kesilmesi gerekenin fiziksel el değil güç, yol olduğunu ortaya koymaktadır.
Ayetteki kesmenin mecazi olduğu ortada iken, halen ‘hayır burada kast edilen fiziksel el kesmektir’ diyenlere sorarım
Hırsızın eli kesilecekse:
- Nereden kesilmelidir?
- Neye karşılık kesilmelidir?
- Daha da önemlisi kimin eli kesilmelidir?
- Günümüzde elle yapılmayan hırsızlıklara karşı ne yapmalı? Onların da ellerini kesmeli mi?
- Kuran abdest alırken bile elin nereye kadar yıkanması gerektiğini söylüyorken el kesme için bir sınır çizmemesi doğru mu?
Soruları daha da arttırabiliriz.
Ve bence hepsinden daha da önemlisi Allah maide 39 da:
Yaptıkları haksızlıktan dönerler ve kendilerini düzeltirlerse bilin ki Allah tövbeleri kabul edendir. Muhakkak ki Allah bağışlayandır, merhametlidir.
Demiş iken hırsızlık yapan kişinin eli kesildikten sonra yapacağı tövbenin ne anlamı var.
Yine insan hayatına anlam katmak için gelen ve hayat kitabı olma iddiasında bulunan bir kitabın bir ekmek ya da daha başka bir malzeme çalması sonucu el kesmeyi emreder mi?
Kısasta sizin için hayat vardır dedikten sonra; af ederseniz sizin için daha hayırlıdır diyen bir kitabın insan hayatını önemli ölçüde engelleyecek böyle bir uygulamaya onay vermesi mümkün mü?
Kısacası bu ayette kast edilen hırsızın elinin kesilmesi değil, kişinin hırsızlıktan gücünün kesilmesidir. Yazımızı maide suresi 38 ve 39. ayetlerine yeniden meal vererek bitiriyoruz.
38: Hırsız erkek ve hırsız kadın için Allahtan bir ders/öğüt olarak çaldıkları şeye karşılık ellerinin ulaşmasına mani /engel olun. Allah yücedir ve hüküm sahibidir.
39: yaptıkları haksızlıktan dönerler ve kendilerini düzeltirlerse bilin ki Allah tövbeleri kabul edendir. Muhakkak ki Allah bağışlayandır, merhametlidir.
Nedim KURT
17.09.19, Salı
* Kaynak belirtmek suretiyle alıntı yapılabilir.
* Yazarın düşüncesi, sitenin genel düşüncesinden farklı olabilir (Düşünce farklılığı zenginliğimizdir).
* Yazının tüm sorumluluğu yazarın şahsına aittir.
